Deprem Rehberi
[Depremden Önce][Deprem Sırasında][Depremden
Sonra]
Bir deprem meydana geldiğinde eğer bina içindeyseniz
sallanma ve ani bir gürültü duyarsınız. Sonradan, hızlı, şiddetli ardarda
çalkantılı sarsıntılar meydana gelir. Bu, çok korkutucu olacaktır.Bu sarsıntılar
birkaç saniye veya birkaç dakika sürebilir. Deprem ağzını açıp sizi
yutmayacaktır; fakat kırılan bir cam, düşen nesneler, çevreye yuvarlanan ya da
fırlayan ağır şeyler sizi hayati tehlikeler yaratacak biçimde yaralayabilir. Deprem
sonrası şoklara kendinizi hazır tutun.
Depremi önleyemezsiniz! Fakat;
- Yaralanmayı önlemeye,
- Evinizdeki hasarı minimuma indirmeye,
- Depremden sonra en az 72 saat yardımsız biçimde enkaz
altında hayatta kalabilmeye
hazırlıklı olmalısınız.
Önceden hazırlıklı olmak yaşamınızı kurtarabilir.
Olası bir deprem her an yaşadığınız bölgeyi vurabilir; bunun için Acil Durum
Planınızı yapmaya başlayın.
Aileniz deprem sırasında ve sonrasında ne yapılması
gerektiği konusunda hazırlıklı olmalıdır.
İhtiyaçlarınızın listesini çıkarın. İşbölümü
yapın. Planınızı yazın ve bunun tatbikatını yapın. Eğer aileniz yoksa, kişişel
planınızı komşularınız ve arkadaşlarınızla yapın.
Evinizdeki güvenli ve tehlikeli bölümleri bilin!
Güvenli yerler:
- ağır masa ve sıraların altı,
- koridor içleri,
- odaların ve kemerlerinin köşeleri.
Tehlikeli yerler:
- cam ve ayna çevresi,
- düşebilecek herhangi bir nesnenin altı,
- mutfak: fırın, buzdolabı veya mutfak dolapları tehlike
yaratabilir,
- kapı araları: çünkü kapı size çarpabilir.
Ailenizi yangın söndürme cihazı kullanma hususunda
eğitin!
Kalp masajı öğretilen bir ilk yardım kursuna
kaydolun!
Şimdiden sigortacınızdan randevu alıp, deprem
sigortası hakkında görüşün. Mal beyanınızı yapın. Bu, deprem sonrası
kaybınızı temin edecektir.
Evinizi boşaltmanın planını yapın ve bunun
alıştırmasını yapın!
Çocuklarınıza deprem sırasında evde ya da okulda
bulundukları zaman ne yapmaları hakkında bilgi verin. Okullarının deprem planı olup
olmadığını soruşturun ve izleyin.
Ailenizle dışarıda bulundukları süre içerisinde
iletişim kurabilmeyi düzene koyun. Aile üyelerinin herbirinin iletişim için gerekli
olabilecek telefon numarası ve adresini yanında bulundurması gerekmektedir. Eve
ulaşılamadığı durumlar için alternatif bir randevu planlayın.
Aileniz bireylerine acil durum yetkililerine
güvenmeleri gerektiğini öğretin!. Radyo ve televizyon yayınları sizi
bilgilendirecektir.
Acil telefon numaralarının telefon rehberinin iç
kapağında ya da telefonun üzerinde bulundurulmasını sağlayın. Bu numaraları,
ancak, çok acil durumlarda kullanın. Unutmayın, telefonunuz deprem sonrası
çalışmayabilir, veya çevir sesini düşürmek zaman alabilir.
Aile üyelerinizin gaz, elektrik ve suyu kapamayı bilip
bilmediklerinden emin olun. (Gazı, kaçak ve yangın olmadığı durumlarda kapamayın.
Gaz kesildiği taktirde tekrar açmayı denemeyin; bu işlem uzman bir teknisyence
yapılmalıdır.)
Planınız acil durum için gerekli malzeme ve gereçleri
ihtiva eden bir liste içermelidir.
Acil durum planlarınızı komşularınızla paylaşın.
Acil durum gereçleriniz:
Hiçbir yerden yardım almaksızın 72 saat veya daha uzun
bir süre boyunca kendi başınıza evde, arabanızda veya işyerinizde hayatta kalma
mücadelesi vermeye hazırlıklı olun. Aşağıdaki acil durum gereçlerini toplayın ve
bunları güvenli bir şekilde muhafaza edilen, erişilmesi kolay Acil Durum Çantasında
saklayın.
- İlk yardım çantası ve talimat kitapçığı.
- Sığınak: plastik muşamba, küçük bir çadır, acil
durum battaniyesi, veya büyük çöp torbaları.
- Su: Ağzı sıkı kapatılmış kırılmaz kaplarda kişi
başına en az dört litre su. Bir kişinin üç günlük su gereksinimi, en az 12
litredir.
- Acil durum çantanızda su arıtma tabletleri bulundurun.
Bilmelisisnsz ki 41.5 litre temiz suya dört damla, 41.5 litre yağmur suyuna ise on damla
çamaşır suyu damlatılarak güvenli içim sağlanır.
- Deprem sonrasında sular hala akıyorsa banyo küvetini ve
diğer kapları doldurun. Unutmayın ki, sıcak su tankında ve tuvalet rezervuarında da
su mevcuttur.
- Konservelenmiş, kurutulmuş, el altında bulundurulabilecek
bozulmayan yiyecekler, kurutulmuş meyveler ve kutulu meyve suları.Taze kalmalarına
dikkat ederek düzenli aralıklarla tüketin. Konserve açacağını da unutmayın.
- Cep feneri ve yedek piller.Yatağınızın yakınında cep
feneri bulundurun.
- Radyo ve pilleri su geçirmez ayrı torbalarda saklayın.
- Bebekler ve yaşlılar için gerekli ilaçlar ve tedavi
gereçleri. Acil durum çantanızda en az bir haftalık gereç bulundurun. İlaç ve
gözlüklerinizin reçete fotokopilerini yanınızda bulundurun.
- Kişisel tuvalet malzemeleri: Tuvalet kağıdı, sabun, diş
macunu, diş fırçası.
- ABC sınıfı yangın söndürme cihazı.Yangın söndürme
cihazınızı kullanım taimatlarına göre test ettikten sonra evinizin elverişli bir
bölümünde muhafaza edin.
-
- Gazı kesebilmek için İngiliz anahtarı. Acil yardım
çantanıza yakın bir yerde saklayın.
- Ayakkabılarınız, sizi cam kırıklarından ve diğer
yıkıntılardan koruyacak özellikte olmalıdır. Nerede olursanız olun,
ayakkabılarınızı yakınınızda bulundurun.
Bulundurmayı isteyebileceğiniz diğer gereçler:
- eldivenler, kış kıyafetleri,
- su geçirmez kibrit ve mumlar : fakat bunları gaz
sızıntısı bulunan ve yanıcı sıvı maddelerin döküldüğü yerlerde kullanmayın,
- telefon jetonu veya kartı,
- ailenizin her bir üyesi için uyku tulumu,
- levye veya manivela çubuğu,
- benzinli bir jeneratör ve uzatma kablosu,
- çocuklar için oyuncaklar (oyuncak bebekler)
Tahliye Çantası (Evacuation
Pack)
Bu listedeki eşyalar evinizde bulunan acil durum
çantasındaki gereçlere ektir. Sözü geçen eşyalar tahliye sözkonusu olduğunda
kişinin tek başına taşıyabileceği ayrı bir çantada tutulmalıdır. Küçük
çocuklar, yetişkinler ve özürlüler için gerekli çantaları unutmayın. Tahliye
çantanız diğer acil durum gereçlerinizle birlikte güvenli bir yerde muhafaza
edilmelidir.
- 72 saat yetecek suyu alınmış yiyecek,kurutulmuş meyve,
yüksek enerji besinleri;
- ilk yardım çantası ve kitapçığı;
- jeton ve bozukluk içeren para;
- aile ve arkadaş fotoğrafları;
- eldivenler ve diğer kalın kıyafetler.
Evinizde muhafaza edilmesi gereken malzemeler:
- 72 saat yetecek 12 litre şişelenmiş su;
- portatif radyo ve pilleri;
- ilaçlar ve tuvalet eşyaları.
Araç Çantası:
Bu listedeki eşyalar evinizde bulunan acil durum
çantasındaki gereçlere ektir. Bunları aracınızda ayrı bir yerde bulundurunuz.
- çekme halatı ve takoz, zincir;
- en az dört litre şişe su;
- konserve yiyecek, kurutulmuş meyve, fındık ve konserve
açacağı;
- yedek kıyafet ve bir sırt çantası;
- uyku tulumu ve yer battaniyeleri;
- ilk yardım çantası, ilaçlar;
- el feneri ve yedek pilleri;
- su geçirmez kibrit ve mumlar;
- tuvalet kağıdı ve torbaları;
- jeton ve bozukluk içeren para;
- yaşadığınız bölgenin haritası;
- kurşun, tükenmez kalem ve kağıt.
Aynı zamanda, daima, aracınızın benzin deposunu en az
1/4 oranında dolu tutun.
Ofis Çantası:
Bu listedeki eşyalar evinizde bulunan acil durum
çantasındaki gereçlere ektir. Sözkonusu eşyaları ofisinizin uygun bir yerinde
muhafaza edin.
- eldivenler, sert ayakkabılar ve kıyafetler;
- acil durum battaniyeleri;
- el feneri, radyo ve piller (su geçirmez çantalarda
muhafaza edilmelidirler);
- kurutulmuş meyve, fındık ve yüksek enerji besinleri;
- aile ve arkadaşlarınızın fotoğrafları;
- isim, adres, sağlık bilgilerinizin yazılı bulunduğu bir
kağıt;
Evinizin Hazırlanması :
Evinizin deprem esnasında her bir bölümünün ne kadar
şiddette hasar alabileceğini hesaba katarak evinizi incelemeye alın.
Eğer bir apartman dairesinde oturuyorsanız, tek katlı
müstakil evlere nazaran daha fazla sarsıntı fakat daha az titreşim duyarsınız.
Ne yapacağınız hakkında emin olamadıysanız,
uzmanların (sigorta, mühendisler, mimarlar) tavsiyelerini alınız.
Önceki depremler göstermektedir ki aşağıda sıralanan
maddeler dikkate değerdir:
- Evde doğabilecek tehlikeleri kontrol ediniz: Ev temeline
sabitli mi? Duvarlar yandan destekli mi? Bacalar dayanıksız mı? Çatı kiremitleri
gevşek mi? Gereken tamiratları yapmaya hemen başlayın!
- Devrildiklerinde gaz ve su borularına hasar verebilecek su
ısıtıcısı ve diğer aletlerinizi sıkılaştırın.
- Ağır eşyalarınızı üst raflara koymaktan kaçının;
onları aşağı raflara koymaya özen gösterin.
- Aynaları ve asılı cisimleri sabitlemeye özen gösterin.
- Yatakları baca, cam, ağır resimlere yakın
yerleştirmeyin. Unutmayın, kapalı perdeler kırılan camları tutar.
- Televizyon, video, bilgisayar ve küçük aletlerin
altlarına kaymayı önleyici lastik takozlar koyun.
- Değerli belgeleri, küçük manevi eşyaları yangın
geçirmez bölmelerde muhafaza edin.
- Sağlam ayakkabı ve kıyafetlerinizi el altında
bulundurun.
- Mutfak dolaplarına, çocukların açmasını önleyici
mandallar koyun.
- Yanıcı maddeleri ve ev kimyasallarını ısıdan uzak
tutun;güvenli bir dolapta saklayın.
Bir depdem sırasında nasıl davranmanız gerektiğine
ilişkin bilgiler edinerek ve bunları uygulayarak kendinizi sakinleştirebilir, kendinizi
ve ailenizi korumak için daha hazırlıklı olabilir ve başkalarına yardımcı
olabilirsiniz.
Öncelikle evinizin her bir odasındaki güvenli noktaları
belirleyin. Güvenlikli noktaya yerleşme alıştırmalarıyla bu bilgiyi pekiştirin. Bu,
özellikle çocuklar için önemli bir adımdır.
Deprem başladığında nerede olursanız olun, hemen
kendinizi korumaya alın ve sarsıntı durana kadar orada kalın.
Eğer Bina İçindeyseniz;
- Orada kalın; dışarıya koşmayın.
- Sağlam bir masa, mobilya vb. eşya altında ya da yanında
kendinizi korumaya alın ve ona tutunun.
Eğer koridordaysanız;
- Duvarın dibine sinin.
- Eşikte durmayın; kapı çarpacak ve yaralanmanıza neden
olacaktır.
- Başınızı ve yüzünüzü koruyun.
- Pencereler, cam bölmeler, aynalar, ocaklar, kitaplıklar,
yüksek mobilyalar ve gevşek yapı elemanlarından uzak durun.
Eğer Tekerlekli Sandalyede iseniz;
- Tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya
alın.
Eğer Oteldeyseniz;
- Otel odanızda sığınabileceğiniz en güvenli noktayı
belirleyin.
- Otel güvenlik talimatını okuyun ve katta bulunan acil
çıkış noktalarını öğrenin.
- Otelde kalırken, ayakkabılarınızı yatak altında,
elbiselerinizi yakınınızda tutun.
- Seyahate çıkarken yanınıza küçük bir radyo ile el
lambası almayı ihmal etmeyin.
- Asansör kullanmayın.
Deprem sırasında asansördeyseniz;
- Kat çıkış düğmelerine basarak katta durdurun ve en
seri biçimde asansörü terkedin.
Eğer Açıkhavadaysanız;
- Olduğunuz yerde kalın.
- Pencerelerden, binalardan, elektrik tellerinden ve
direklerden uzak, güvenli bir noktaya doğru gitmeye çalışın.
Eğer Araçtaysanız;
- Güvenli bir yere yanaştırmaya çalışın.
- Yolu kapatmamaya özen gösterin.
- Köprülerden, alt ve üstgeçitlerden ve binalardan
olabildiğince uzağa park etmeye çalışın.
Eğer Kalabalık bir Topluluktaysanız;
- Ezilmeyeceğiniz bir noktaya sığınmaya çalışın.
- Yüksek yapıların bulunduğu yaya yolları özellikle
tehlikelidir.
- Eğer içerdeyseniz, devrilen kolonlar vb. çarpacağı
için dışarıya koşmayın.
- Alışveriş merkezlerinde, en yakın mağazaya sığının.
- Pencerelerden, vitrinlerden, projektörlerden, ağır
eşyalarla dolu raflardan uzak durun.
Eğer Okuldaysanız;
- Bir sıra ya da masa altına sığının ve ona sıkıca
tutunun.
- Yüzünüzü pencereden uzak tutun.
Eğer Otobüsteyseniz;
- Otobüs durana kadar koltuğunuzda kalın.
Her nerede olursanız olun, zeminin şiddetle
hareket etmesi olasılığına hazır olun. Örtünün, kendinizi sağlam bir nesnenin
korumasına alın. Bunu yapamıyorsanız, yere çökün, başınızı ve yüzünüzü
koruyacak biçimde kapanın. İlk sarsıntıyı izleyecek diğer sarsıntılara da hazır
olun.
Muhtemel bir depreme karşı hazırlık, sallanmalar
bittikten sonra meydana gelen şoklar, yangınlar ve çok yıkıcı hasarlar söz konusu
olduğunda ne yapmak ve ne yapmamak gerektiğini de içerir. Sözü geçen tehlikelere
karşı soğukkanlı olun, sakin davranın. Öncelikle, hayatı tehdit eden durumları
dikkate alın. Unutmayın ki, 72 saatten daha uzun bir süre yalnız başınıza
kalabilirsiniz.
- Evinizde hasar olup olmadığını kontrol edin.
- Kendinizin ve yanınızdaki diğer insanların yaralanma
durumlarını kontrol edin; hızlı ve dikkatli bir şekilde ilk yardım uygulayın.
- Bulunduğunuz yerden ayrılıyorsanız yerinizi bildirin,
acil durum çantanızı yanınıza alın.
- Elektrik, su ve havagazını kontrol etmek için bir cep
feneri kullanın.Hasar yoksa hiçbirini kapatmayın. Sızan havagazı koku verecektir. Gaz
kaçağı ve yanıcı sızıntısı olmadığından emin olana dek kibrit ateşlemeyin,
ışıkları yakmayın.
- Mevsim kış ise veya depremden kalma yıkıntılar,
özellikle cam kırıkları varsa, sağlam, dayanıklı ayakkabı, eldiven ve giyecekler
giyin.
- Kendi ailenizle ilgilendikten sonra komşularınızı
kontrol edin. Deprem sonrası ilk yardım aile ve arkadaşlardan gelir.
- Acil yardıma ihtiyaç duyarsanız camlara bir yardım
işareti not edin.
- Ürkmüş evcil hayvanları sakinleştirin ve korumanıza
alın.
- Size yakın mesafedeki lağım borularının
kırıldığından şüphe ediyorsanız sifonu kullanmayın.
- Davetsiz misafirlere karşı evinizi güvenlikte tutun.
- Pilli radyonuzu (veya araba radyosu) açın ve acil durum
talimatlarını dinleyin.
- Yıkılmış elektrik hatlarından en az on metre uzak
durun.
- Deni kenarı yerleşimlerinde, dev dalgalar oluşması
olasılığına karşı deniz kenarına yaklaşmaktan kaçının.
Daha fazlasını yapmak istiyor musunuz?
Bu ilkeleri dikkate aldığınıza göre kendinizi ve
diğerlerini korumak için daha başka adımlar atabilirsiniz.Unutmayın ki, 72 saat veya
daha uzun bir süre yalnız başınıza kalabilirsiniz.Yaptığınız herşey
bulunduğunuz koşullara bağlı olacaktır.
Yeterli derecede deprem sigortanızın bulunup
bulunmadığını sigorta yetkilinizden öğrenin. Poliçenizin neleri kapsadığını
araştırın ve muhtemel depremden oluşabilecek maddi kaybınızı en aza indirecek bir
kapsamda korunup korunmadığınızı saptayın.
Varsa, Sivil Savunmanın ya da Belediyenizin Acil Durum
Programına gönüllü olarak katılın.
Yaşlı komşularınıza evlerini depreme karşı
hazırlamalarına yardım ederek, her birini depremden sonra kontrol ederek ve evcil
hayvanlarla ilgilenerek deprem hazırlıklarında çevrenize örnek olun!.
Eczane ve diğer mağazalar kapalı olduğunda bebekler,
yaşlılar ve özürlüler için gerekli ihtiyaçların planını çıkarın. Aile
bireylerinizin hareketlerinde durağanlık, görme ve duyma yetilerinde bozulma varsa,
ilgili sağlık ve bakım kurumlarının adreslerini listenize ekleyin..Yaşam desteği
için elektriğe veya tekerlekli sandalyeye bağlıysanız, ilaveten benzinli küçük bir
jeneratör isteyebilirsiniz.
En az 72 saat kendinize yetebilmenizi ve rahat etmenizi
sağlayan gereçleri gözden geçirin. Bu esaslara ek olarak almak isteyebileceğiniz
plastik çarşaf, toz maskeleri veya çocuklar için oyunlar ve onları rahat ettirici
eşyalar gibi pek çok eşya bulunmaktadır.
|